Η φιλοσοφία της τριαδικότητας (Trika)

Στον κύκλο αυτό μελετητούνται θεμελιώδη κείμενα της τριαδικής φιλοσοφίας του Κασμίρ Σάιβισμ (Trika) υπό την καθοδήγηση του Ινδολόγου καθηγητή Δημήτριου Βασιλειάδη

Η Σίβα Σούτρα είναι το βασικότερο και σημαντικότερο κείμενο της ταντρικής παράδοσης του Σαϊβισμού του Κασμίρ. Συγγραφέας του κειμένου είναι ο Βασουγκούπτα που έζησε τον 9ο αιώνα μ.Χ. κοντά στο Σρίναγκαρ, τη σημερινή πρωτεύουσα του Κασμίρ. Η παράδοση του σαϊβισμού, ωστόσο, ενστερνίζεται ότι αληθινός συντάκτης του είναι ο ίδιος ο θεός Σίβα.

Η Pratyabhijñāhṛdayam («Η Καρδιά της Αυτοαναγνώρισης») είναι μια πραγματεία του ενδέκατου αιώνα που γράφτηκε από τον Κασμίρ φιλόσοφο Rajanaka Kṣemarāja. Το κείμενο διευκρινίζει τις κύριες αρχές του συστήματος pratyabhijñā σε ένα συνοπτικό σύνολο από σούτρα, εκθέτοντας τον πυρήνα της φιλοσοφίας και εξηγώντας πώς η αυτο-αναγνώριση προκύπτει μέσα μας, με αποκορύφωμα τη συνείδηση ​​του «Shivoham» (Είμαι ο Shiva). Η Pratyabhijñāhṛdayam αποτελείται από 20 αφορισμούς συν ένα σχόλιο του ίδιου του Kṣemarāja.

Οι Spānda Karikā-s αποτελούν ένα είδος σχολιασμού στη Σίβα Σούτρα. Σύμφωνα με τη Σάιβα παράδοση, η θεία συνείδηση ​​δεν είναι αδρανής όπως στη Βεδάντα, αλλά ένας δημιουργικός παλμός που σφύζει από ζωή. Στη Σίβα Σούτρα τονίζεται η ουσία του θείου που είναι φως (πρακάσα), ενώ στη Σπάντα Καρίκα τονίζεται η δυναμική συνείδησή του (βιμάρσα). Τα δύο βιβλία μαζί συνιστούν τη βάση για την περαιτέρω μελέτη της φιλοσοφίας του σαϊβισμού.

H Vijñāna-bhairava-tantra είναι μία Shiva Tantra, της παράδοσης Kaula Trika του Σαϊβισμού του Κασμίρ, πιθανότατα γραμμένη από τον Guru Keyūravatī. Γράφτηκε από τον 7ο έως τον 8ο αιώνα μ.Χ. Η VBT αποτελεί ένα διάλογο μεταξύ του Bhairava (Shiva) και της Bhairavi (Shakti) σε 163 σανσκριτικές στροφές. Παρουσιάζει εν συντομία περίπου 112 ταντρικές μεθόδους διαλογισμού (yukti) σε κωδικοποιημένη μορφή. Αυτές οι πρακτικές πιστεύεται ότι οδηγούν στην αναγνώριση της αληθινής φύσης της Πραγματικότητας, της «φοβερής» συνείδησης (δηλαδή τη vijñāna-bhairava).

Η Tantrāloka είναι μια πραγματεία του Abhinavagupta, κορυφαίου φιλοσόφου του Σαϊβισμού του Κασμίρ, που γράφτηκε τον 10ο αιώνα. Το έργο περιέχει τη σύνθεση των 64 μονιστικών αγκάμα και των διαφορετικών σχολών της τάντρα. Αναπτύσει τόσο τις τελετουργικές όσο και τις φιλοσοφικές πτυχές σε 37 κεφάλαια. το πρώτο κεφάλαιο περιέχει τις βασικές διδασκαλίες σε συμπυκνωμένη μορφή. Λόγω του μεγέθους και της εμβέλειάς του θεωρείται εγκυκλοπαίδεια της μη δυαδικής σχολής της ινδουιστικής τάντρα. Μια πιο συνοπτική εκδοχή της Tantrāloka, γραμμένη επίσης από τον Abhinavagupta, είναι η Tantrasāra.